Manifest

Manifest

Uit recente cijfers blijkt dat de leesvaardigheid van Nederlandse kinderen achteruit holt. Dit heeft grote gevolgen voor de positie van Nederland als kenniseconomie. Daarnaast bedragen de maatschappelijke kosten van laaggeletterdheid ruim € 1,1 mld. per jaar. Daarom starten de Drentse bibliotheken en verschillende Drentse onderwijs- en kinderopvanginstellingen het Drents Leesoffensief.

Wij vinden:

  • Taalvaardig zijn en goed kunnen lezen is een basisrecht – het vergroot je wereld en draagt bij aan je verbeeldingskracht;
  • Een gebrekkige leesvaardigheid leidt tot een tweedeling in onze samenleving – mensen met een lagere taalvaardigheid of een beperkte woordenschat lopen een achterstand op;
  • Investeren in geletterdheid kost geld, er niet in investeren kost nog veel meer. De maatschappelijke kosten als gevolg van gebrekkige lees- en taalvaardigheid zijn met meer dan € 1 mld. per jaar onverantwoord hoog;
  • Onderwijs, kinderopvang en bibliotheek zijn samen met ouders de belangrijkste partijen om leesvaardigheid en leesmotivatie te bevorderen.

Het Drents Leesoffensief wil:

  • Alle Drentse kinderen met een goede woordenschat aan het primair onderwijs laten beginnen;
  • De leesvaardigheid en leesmotivatie van Drentse scholieren aantoonbaar vergroten;
  • Alle Drentse jongeren geletterd van het middelbaar onderwijs laten komen;

Dit doen we door:

  • De samenwerking tussen (voor- en vroegschools) onderwijs en bibliotheek verder te versterken door een intensievere leesaanpak, aanvullend en versterkend op BoekStart; 
  • De aandacht voorhet belang van lezen in het onderwijs te vergroten. Drenthe telt 259 basisscholen. Daarvan werken er nu 191 met de Bibliotheek op school. We willen de komende jaren ook de laatste scholen aansluiten op dit programma;
  • Aan te sluiten bij het landelijke Bibliotheekconvenant 2020-2023, opgave 1 “Geletterde samenleving – Bevorderen geletterdheid en leesplezier” waarbij partijen zich onder andere richten op aanvullende lees- en taalstimuleringsactiviteiten voor specifieke doelgroepen: jongens, leerlingen op het vmbo en leerlingen met een meertalige achtergrond;
  • Nieuwe vormen van samenwerking rond leesvaardigheid en leesmotivatie te starten in het voortgezet onderwijs, het mbo en het hbo. Deze samenwerking richt zich ook op toekomstige professionals in de kinderopvang en het onderwijs;
  • Te investeren in de professionalisering van medewerkers in het po, vo, mbo en de bibliotheken op het gebied van lezen en leesmotivatie;
  • De strategische samenwerking tussen kinderopvang, onderwijs en bibliotheek te versterken en te borgen.

Achtergronden

Alle onderzoeken bewijzen keer op keer hetzelfde; lezen maakt je een leuker, slimmer en gezonder mens. Want al lezend vergroot je je inlevingsvermogen, het maakt je minder (ver)oordelend, al lezend krijg je meer begrip voor de ander. Zeker die ander die je normaal niet zo snel tegenkomt. Lezen verbetert je schoolprestaties en vergroot je kansen op de arbeidsmarkt. Lezen leidt aantoonbaar tot minder stress en houd je letterlijk gezonder. Op Vlaanderen na daalde de leesvaardigheid van middelbare scholieren tussen 2003 en 2018 nergens zo hard als in Nederland. Inmiddels loopt bijna een kwart van de vijftienjarigen het risico laaggeletterd de school te verlaten. 

Dit bleek uit de nieuwste PISA-studie, een driejaarlijks vergelijkend onderzoek onder 600.000 leerlingen uit 77 landen (37 OESO-lidstaten en 40 partnerlanden). Bovendien is nergens het leesplezier zo laag als in Nederland. Bijna de helft van de vijftienjarigen vindt lezen tijdverspilling (Remie & Velthuis, 2020). De Onderwijsraad, de Raad voor Cultuur en de Nederlandse Taalunie vinden het belangrijk dat onderwijs en bibliotheken meer gaan samenwerken op het gebied van leesbevordering.

We zijn al goed bezig

Er gebeurt in Drenthe al veel goeds op het gebied van leesbevordering. Zo wordt op maar liefst  op 98,3% van de basisschoollocaties samengewerkt tussen school en de bibliotheek.En in Drenthe wordt inmiddels op 174 kinderopvanglocaties gewerkt met BoekStart.

Kansen

Drenthe telt op dit moment 18 scholen voor voortgezet onderwijs. Gezamenlijk hebben deze scholen 42 verschillende locaties. Alle bibliotheken werken samen met het voortgezet onderwijs, 4 scholen maken gebruik van het dBos programma. Binnen het voortgezet onderwijs kunnen we grote stappen maken door de samenwerking verder uit te breiden.

Dringende oproep

De Drentse bibliotheken roepen alle kinderopvangorganisaties en onderwijsinstellingen in Drenthe op om de samenwerking rond leesvaardigheid uit te bouwen om het Drents Leesoffensief succesvol uit te voeren. Wij roepen de Drentse gemeenten en de provincie Drenthe op om dit initiatief, ookfinancieel, te ondersteunen. Investeer in de slagkracht van onderwijs en bibliotheken voor een taalvaardig Drenthe!

Een nieuwe aanpak

Het Drents Leesoffensief wil meer doen en wil het nog beter doen. Meer doen door de samenwerking tussen bibliotheken, kinderopvanginstellingen en scholen te verstevigen, door nieuwe projecten rond leesbevordering te starten en door meer partijen aan te sluiten op de landelijke lijnen BoekStart en de Bibliotheek op school. 

We willen meer doen door meer kennis te delen en meer projecten als netwerk op te zetten. En we willen het beter doen. Door een betere borging van de continuïteit van onze projecten.

Door kinderopvang en onderwijs (en de studenten die daarvoor nu in opleiding zijn) beter toe te rusten op leesbevordering en lezen onderdeel te maken van meer dan het schoolvak Nederlands. 

We willen de leesconsulenten van de bibliotheken nog  beter toerusten en betere tools geven. Zodat zij samen met de kinderopvang en het onderwijs onze jeugd een toekomst geven waarin laaggeletterdheid geen rol speelt.

Het Drents Leesoffensief
is een initiatief van:

  • Bibliotheek DNK
  • Bibliotheek Emmen
  • Bibliotheek Hoogeveen
  • Biblionet Drenthe

en wordt mede mogelijk gemaakt door Rabobank Assen en Noord-Drenthe.

© All rights reserved